Chiari Malformasyonu Neden Olur?
Bu durum, beyni barındıran kafatasının arka bölümünün normalden küçük ya da şekil bozukluğuna sahip olmasıyla ilişkilidir. Darlık, beyin dokusuna baskı yaparak beyinciği aşağı doğru iter. Bu baskı, beyin omurilik sıvısının dolaşımını bozarak sinir sistemi üzerinde çeşitli etkilere neden olabilir.
Üç Farklı Tipte Görülür
Chiari malformasyonu, tıbbi olarak üç ana tipe ayrılır:
Tip I: En sık rastlanan formdur. Belirtiler genellikle ergenlik ya da yetişkinlikte başlar.
Tip II: Doğumla birlikte ortaya çıkar. Spina bifida gibi nöral tüp defektleri ile birlikte görülebilir.
Tip III: En ciddi formudur. Beyin dokusunun ciddi şekilde omurilik kanalına sarkması ile karakterizedir ve doğum öncesinde bile teşhis edilebilir.
Belirtiler Nelerdir?
Chiari tip I malformasyonunun en yaygın belirtisi enseye yayılan baş ağrısıdır. Bunun dışında:
Kol ve bacaklarda karıncalanma, uyuşma
Denge kaybı
Yutma güçlüğü
Ses kısıklığı
El becerilerinde zayıflık
gibi şikayetler de görülebilir. Tip II ve III formlarında ise bebeklik döneminde solunum düzensizlikleri, beslenme sorunları ve kas zayıflığı ön plandadır.
Tanı Nasıl Konur?
Tanıda en etkili yöntem Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI)’dır. Beyin ve omuriliğin detaylı görüntüsü sayesinde sarkmanın boyutu ve olası komplikasyonlar belirlenebilir. Gerekli durumlarda BT taraması ile de kemik yapılar değerlendirilir.
Tedavi Yöntemleri Neler?
Belirti göstermeyen hafif vakalarda yalnızca düzenli takip yeterli olabilir. Ancak belirti veren ya da ilerleme gösteren durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. En yaygın tedavi yöntemi, kafa arkasından küçük bir kemik parçasının çıkarılmasıyla yapılan dekompresyon ameliyatıdır. Bu sayede omurilik sıvısının dolaşımı rahatlatılır ve sinir sistemi üzerindeki baskı azaltılır.
Ameliyat sonrası komplikasyon riskleri arasında enfeksiyon, beyin omurilik sıvısı sızıntısı ve yara iyileşme problemleri yer alır. Takip süreci, düzenli görüntüleme ve nörolojik değerlendirmelerle devam eder.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Baş ağrısı, yutma güçlüğü, el-bacak uyuşması gibi şikayetleriniz varsa veya ailede Chiari malformasyonu öyküsü bulunuyorsa, erken değerlendirme için bir nöroloğa ya da beyin cerrahına başvurmanız önemlidir.
