Göz Sağlığı Akademik Başarının Temel Taşı
Türk Oftalmoloji Derneği Genel Başkanı Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Huban Atilla, çocuklarda göz sağlığının eğitim sürecindeki kritik önemine dikkat çekti.
Atilla’ya göre, görme bozukluğu yaşayan çocuklar tahtadaki yazıları net göremedikleri için derse odaklanmakta, okuma ve yazma becerilerini geliştirmekte zorlanabiliyor. Bu durum, uzun vadede okul başarısını düşürürken çocukta özgüven kaybına da yol açabiliyor.
“Net görmeyen bir çocuk, tahtayı seçemeyebilir, satır atlayabilir veya sürekli baş ağrısından şikayet edebilir. Bu belirtiler dikkate alınmadığında, çocuk hem akademik hem de psikolojik açıdan olumsuz etkilenir.”
— Prof. Dr. Huban Atilla
Miyop, Hipermetrop ve Şaşılık En Sık Görülen Sorunlar
Çocuklarda en sık rastlanan göz rahatsızlıkları arasında miyopi (uzağı görememe), hipermetropi (yakını görememe), şaşılık, astigmatizma, göz tembelliği ve alerjik konjonktivit yer alıyor.
Prof. Dr. Atilla, bu hastalıkların erken teşhis edilmemesi halinde kalıcı görme kusurlarına ve öğrenme güçlüklerine neden olabileceğini belirtti.
Erken fark edilmeyen miyopi ya da göz tembelliği, çocuğun sürekli gözlerini kısmasına, tahtayı net görememesine, sık sık göz kırpıştırmasına ve baş ağrısı yaşamasına yol açabiliyor. Bu belirtiler “ders çalışmak istemiyor” diye yanlış yorumlanabiliyor.
Ebeveynler ve Öğretmenler İçin 6 Kritik Tavsiye
Prof. Dr. Atilla, çocuklarda göz sağlığının korunması için hem ailelere hem de öğretmenlere şu önemli önerilerde bulundu:
1. Düzenli Göz Muayenesi Şart
Çocukların okul öncesi dönemde ve her eğitim yılı başında göz muayenesinden geçmeleri gerekiyor. Özellikle miyopi, okul çağında hızla ilerleyebiliyor. Düzenli kontroller, olası sorunların erken fark edilmesini sağlar.
2. Baş Ağrısı ve Görme Şikayetlerini Ciddiye Alın
Çocuklar genellikle görme problemlerini fark edemez. Ancak sık sık baş ağrısı, göz kısma, yakından bakma, tahtayı görememe, okurken satır atlama gibi belirtiler varsa mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.
3. Doğru Aydınlatma Ortamı Oluşturun
Çocukların ders çalıştığı alanların iyi aydınlatılmış olması gerekir. Loş ışıkta veya çok parlak ışık altında çalışmak gözleri yorar.
Doğal ışık tercih edilmeli; yapay aydınlatma kullanılıyorsa, göz yormayan ve gölge oluşturmayacak bir konumda olmalıdır.
4. Ekran Süresini Sınırlayın
Dijital çağın en büyük sorunlarından biri uzun süreli ekran kullanımı.
Telefon, tablet veya bilgisayara uzun süre bakmak göz kuruluğuna, yorgunluğa ve miyopinin ilerlemesine neden olur. Uzmanlar, “20-20-20” kuralını öneriyor:
Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzağa bakarak gözleri dinlendirin.
5. Açık Hava Etkinliklerini Artırın
Araştırmalar, açık havada zaman geçirmenin miyopinin ilerlemesini yavaşlattığını gösteriyor. Çocukların her gün en az 1-2 saat açık havada vakit geçirmesi göz gelişimi için oldukça faydalı.
6. Sağlıklı ve Dengeli Beslenme
Göz sağlığı için A, C, E vitaminleri, çinko, omega-3 yağ asitleri gibi besinler büyük önem taşır.
Sebze, meyve, balık ve tam tahıllardan zengin bir beslenme düzeni, ek takviyeye gerek kalmadan gözlerin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Okul-Aile İş Birliği Olmazsa Olmaz
Göz rahatsızlıklarının fark edilmesi sadece ebeveynlerin değil, öğretmenlerin de dikkatini gerektiriyor.
Tahtadaki yazıyı seçemeyen, defterine eğilerek yazan veya sürekli gözlerini ovalayan öğrencilerde kırma kusurları olabileceği unutulmamalı.
Prof. Dr. Atilla, okul yönetimlerinin de belli aralıklarla öğrencilerin göz taramasından geçmesini teşvik etmesi gerektiğini vurguladı.
Unutmayın: Baş Ağrısı Basit Bir Şikayet Olmayabilir
Çocuklarda tekrarlayan baş ağrısı, sadece stres veya yorgunluk belirtisi değil, görme bozukluğunun erken habercisi olabilir.
Erken teşhis edilen göz hastalıkları, uygun tedaviyle kontrol altına alınabilir ve çocuğun hem okul başarısı hem de genel yaşam kalitesi artar.
Ebeveynler, okul hazırlıklarını tamamlarken çocuklarının göz muayenesini ihmal etmemeli. Çünkü net gören bir çocuk, daha özgüvenli, daha başarılı ve daha mutlu bir öğrenci olur.
