Mikro Sigorta Dönemi Başlıyor
Yeni dönemde, yüksek prim ödemeleri nedeniyle sistem dışında kalan esnaf, çiftçi, sanatkâr ve mevsimlik işçiler için “mikro sigorta” uygulaması hayata geçirilecek. Bu modelde prim oranları gelir düzeyine göre belirlenecek, böylece düşük kazançlı gruplar da sosyal güvenlik şemsuresine dâhil olabilecek.
Amaç, prim yükünü azaltırken kayıt dışı istihdamın önüne geçmek ve herkesin sosyal güvenlik sistemine katkı sağlamasını kolaylaştırmak.
Çalışma Süresi Maaşı Belirleyecek
Programın en dikkat çeken adımlarından biri, emekli maaşı hesaplamasında sigortalılık süresinin belirleyici hâle gelmesi olacak. Yeni sistemde, ne kadar uzun süre sigorta primi ödenirse, emekli maaşı da o oranda artacak. Böylece erken emeklilik yerine uzun vadeli çalışma teşvik edilecek.
Uzmanlara göre bu model, hem bireysel emeklilik gelirini artıracak hem de sosyal güvenlik sisteminin finansal sürdürülebilirliğini güçlendirecek.
Kayıt Dışına Karşı “Kolay İşverenlik”
Cumhurbaşkanlığı programında, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun “kolay işverenlik” sisteminin yaygınlaştırılması da hedefleniyor. Ev hizmetlerinde çalışanlar, apartman görevlileri gibi alanlarda kullanılan bu sistem, e-Devlet üzerinden prim bildirimi yapma kolaylığı sunuyor.
Yeni düzenlemeyle, bu uygulama farklı meslek gruplarına da genişletilecek. Böylece işyeri bildirgeleri, işe giriş-çıkış ve prim işlemleri artık muhasebeciye ihtiyaç duymadan dijital ortamda gerçekleştirilebilecek.
Maluliyet Aylığı Alanlara Yeni İstihdam Yolu
Programda yer alan bir diğer yenilik ise maluliyet aylığı veya sürekli iş göremezlik raporu bulunan kişilerin yeniden istihdama kazandırılması. Bu kapsamda mesleki rehabilitasyon merkezleri devreye alınacak. Amaç, iş gücü kaybı yaşayan vatandaşların yeniden üretime katılmasını sağlamak.
Esnek Çalışma Yasal Zemine Kavuşacak
2026 yılı sonuna kadar “kısa çalışma”, “evden çalışma” ve “hibrit çalışma” modellerinin sosyal güvenlik sistemine entegrasyonu tamamlanacak. Böylece yeni çalışma biçimleri hem yasal hem de sigorta açısından güvence altına alınacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesindeki Bilim Kurulu, esnek çalışma modellerine ilişkin hukuki altyapı çalışmalarını sürdürüyor.
Finansal Denge Güçlendirilecek
Son üç yılda aktif-pasif oranının 2’den 1,49’a kadar düşmesi, sistemin sürdürülebilirliği açısından alarm veriyor. Yeni modelin devreye girmesiyle birlikte, çalışan sayısının emekli sayısına oranla artırılması ve sosyal güvenlik fonlarının daha güçlü hâle getirilmesi planlanıyor.
